Elf van Elf, sprik vanzelf - Deel 3: ‘Wij gingen tegen het protocol in’

De zittingsavonden uit de jaren 50 en 60 waren dus een groot succes. Anno 2014 bestaan de activiteiten rondom de Elfde van de Elfde uit meer dan een zitting. Sinds 2006 viert Venlo op 11 november het begin van het Vastelaovendseizoen buiten; op de markt voor het stadhuis. Een traditie die ontstond door een stukje recalcitrant gedrag van een aantal jeugdige Jocusleden in 1980. In dit derde en laatste deel over de viering rondom Elf van Elf belichten we de moderne historie van deze dag.

“We gingen dwars tegen het protocol van onze eigen vereniging in,” zo blikt Clim Backus terug. Als jeugdig lid van Commissie Algemene Zaken (AZ) bij Jocus besloot Backus samen met Lau Kuypers om iets ludieks te doen. “Wij waren toen van mening dat zittingen niet meer van die tijd waren. Er moest iets nieuws gebeuren. Bovendien vonden zittingen vaak in het weekend plaats en niet op 11 november zelf. Jocus organiseerde op die dag alleen iets intiems.” De heren hadden niet veel tijd nodig om een klein en ludiek – maar wat nu blijkt historisch – besluit te nemen. “We hebben een vlag. We hebben een kanon. Op naar het Julianapark,” zo dachten Backus en Kuypers. Vlak bij de Keulsepoort moest het gebeuren. De plek waar nu het Limburgs Museum staat. Een bewuste keuze voor juist deze locatie. “Het was een verwijzing naar Keulen. De stad waar wij als Venlo en Jocus de typische Rheinische Karnaval met vele prachtige tradities van overgenomen hebben.”

Clim Backus wijst de plek aan waar in 1980 deze ludieke actie plaatsvond

Wapenvergunning

Daar stonden beide heren met een aantal leden van hun Commissie. De vlag in de mast van het Museum van Bommel van Dam en een kanon, maar geen publiek. Het werd een bijzondere avond want snel na het eerste kanonschot reed de politie met loeiende sirenes naar het Julianapark. Ongeruste burgers hadden gebeld over schoten vanuit het park. De agenten ter plaatse hadden begrip voor deze ludieke actie, maar verzochten beide heren om het volgende jaar toch een wapenvergunning aan te vragen. Backus: “Het regende die avond pijpenstelen en ondanks het feit dat we ook de Prins, Raad van Elf en andere Jocusleden hadden uitgenodigd, was de belangstelling minimaal.” Waarom trouwens het kanon? In Keulen doen ze dat niet. “Het is één van de twee exemplaren die vroeger op de wallen van de stadsmuur stonden. Toen werd het gebruikt om mensen te waarschuwen. Het andere kanon staat in het Limburgs Museum. Zie de schoten nu maar als een saluut.”

De groei

Na deze actie bleef het inschieten dus bestaan. De traditie groeide en telkens nam de belangstelling toe. In 1984 was ook de Raad van Elf officieel aanwezig bij deze activiteit. Na een aantal jaren van inschieten voor het stadhuis vond deze traditie in dat jaar plaats onder de luifel van de nieuwe Venlose cultuurtempel De Maaspoort. “Die avond in 1984 werden we nog verrast door Hans op de Laak die als eenmanskapel een serenade aan Jocus en 11 van 11 kwam brengen,” zo weet Backus zich lachend te herinneren. Om de pauzes tussen de elf schoten te vullen, zongen Bert en Herm Pollux het inscheetleedje. Een liedje waarvoor Joep Huybregts de tekst had geschreven. Een deel van die tekst is nog bekend. ‘Al geit t waal ens d’r naeve, weej Venlose greke neet lang. Gaon met lol en plezeer door t laeve en zien veur d’n duuvel neet bang.’ Later werden ook de zusterverenigingen van Jocus uitgenodigd om bij het inschieten aanwezig te zijn. “Dat werden er na een aantal jaren zoveel dat we moesten loten welke verenigingen het kanon mochten bedienen en welke niet. Wie buiten de boot viel, was daarover echt teleurgesteld.”

Jocus elpees

Het mag duidelijk zijn dat gedurende de jaren 80 het inschieten aan populariteit won. Het was in die periode echter niet de enige activiteit. Jocus hield in de weekenden na 11 november vast aan de tradities van zittingen, maar op de dag zelf stond tevens de presentatie van de nieuwe Vastelaoveselpee op de agenda. In eerste instantie op de Kaldenkerkerweg bij de Madson Club, later in de Venlonazaal en tenslotte ook voor het stadhuis. Onder andere Mien Meelkop, wethouder Theo Stroecken en de baas van V&D Venlo kregen in die jaren het eerste exemplaar uitgereikt. Het warenhuis was in die tijd betrokken bij het uitbrengen van de Jocus elpees. Deze hoogste baas was duidelijk niet afkomstig uit Venlo en zeker niet bekend met de tradities van de stad. Zoveel bleek wel uit zijn speech waar hij de Vorst als Vorst Joekus aansprak en de vereniging zelf Focus in plaats van Jocus noemde.

Clim Backus op de bewuste plek waar nu het Limburgs Museum staat

Nieuwe opzet

Tijden bleven veranderen. En zelfs sneller dan in het verleden. De lp werd een cd en de belangstelling voor de zittingen nam in de jaren 90 helaas weer af. Twee avonden werden één zittingsavond en later veranderde Jocus de opzet en naam. Voortaan vond rond 11 november ‘De Venlose Aovend’ plaats. In 1995 aangevuld met een eenmalig buitenevenement ‘Remmedemmie in de stad.’ Backus verklaart de reden voor dat feest: “Toen viel 11 van 11 op een zaterdag en probeerden wij als vereniging voor de eerste keer iets grootschaligs op te zetten. Het evenement kreeg in eerste instantie geen vervolg.” Tot 2006. In dat jaar besloot Jocus voor de eerste keer op 11 november een complete dag vol Joeks te organiseren. Om elf over elf ’s ochtends klinken de elf bekende kanonschoten voor de markt op het stadhuis waarna op een groot podium vele artiesten optreden. Daarmee is de actie van Backus en Kuypers definitief volwassen geworden. Bovendien is de zitting uit het verleden ook weer in ere hersteld. “Als ik nu wel eens stilletjes met mijn rug tegen de muur van Café ‘In Den Dorstigen Haen’ naar het artiesten en de feestende massa sta te kijken, denk ik wel eens terug aan die regenachtige avond in 1980. Dit is hoe Venlo de elfde van de elfde nu viert en daar ben ik best een beetje trots op.”

Inmiddels is duidelijk dat Jocus met kasteleins van de Markt de intentie hebben om zeker tot 2017 deze buitenactiviteit door te zetten. Groter hoeft het volgens Backus niet te worden. “Wij willen geen grootschaligheid op deze dag zoals in Maastricht of Keulen. Wat Jocus wel wil is om de Venlonaar die behoefte heeft om deze dag in eigen stad te vieren een goed programma te bieden. Daarin is de vereniging uitstekend geslaagd.”

Bronnen: Archief V.V.G. Jocus
                Stadsarchief Venlo

Leon Vrijdag, fotografie

Rob Buchholz, Journalist